Kanserli Çocuk Hastalarda Tedavilere Bağlı Geç Yan Etkiler

Kanser tedavisi verilen hastalarda geç yan etkiler yaşa, uygulanan tedavi yöntemleri ve etki altında kalan doku ve organlara göre farklılıklar gösterir. Günümüzde gelişmiş ülkelerde çocukluk çağı kanserlerinden iyileşme oranları %80’lere ulaşmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde 2010 yılında toplumda 15-45 yaş arasındaki her 250 erişkinden birisinin çocukluk çağında bir kanserden iyileşmiş olacağı hesaplanmaktadır. Bu kişilerin önemli bir kısmında yaşam kalitesini bozacak değişik derecelerde çeşitli yan etkiler görülebilmektedir.

Kanserli hastalara uygulanan kemoterapiler (ilaç tedavileri), radyoterapi denilen ışın tedavileri ve/veya hastaların çoğuna uygulanan değişik derecelerdeki ameliyatlara bağlı bağlı çok farklı şekillerde geç yan etkiler gelişebilmektedir. Kemoterapinin etkileri radyoterapiye göre daha erken dönemde görülürse de geç etkileri de çok önemlidir. Birlikte veya farklı dönemlerde uygulanan kemoterapi ve radyoterapi uygulamaları birbirinin olumsuz etkilerini arttırabilir. Özellikle küçük çocuklara uygulanan radyoterapinin toplam dozu, tedavinin verildiği vücut alanı, hastanın tedavi dönemindeki yaşı çok önemlidir. izlem süresi ilerledikçe istenmeyen etkiler daha fazla görülür. En sık görülen geç etkiler hormonlarla ilişkilidir.

• Büyüme geriliği ve diğer endokrinolojik (Hormonsal) geç etkiler
• Kas-iskelet sistemi ve yumuşak dokular
• Kan yapımı ve bağışıklık sistemi ile ilişkili etkiler (Hematolojik ve immünolojik etkiler)
• Beyin ve sinir sistemi ile zihinsel beceriler üzerine etkiler (Nörolojik)
• Kalp ve dolaşım sistemi etkileri
• Solunum sistemi ve akciğerler üzerine etkiler
• Mide-Barsaklar (Gastrointestinal sistem) ve karaciğere üzerine etkiler
• Böbrekler ve idrar yolları Üriner sistem ve böbrekler
• Ağız, boğaz ve dişler üzerine etkiler
• Gözler üzerine etkiler
• Kulaklar ve işitme üzerine etkiler
• Tedavi sonrası ikincil kanserler